17.03.2025

Blog14 przydatnych wskazówek, jak zmniejszyć ryzyko demencji i choroby Alzheimera

Czy wiesz, że objętość naszego mózgu zaczyna się zmniejszać już w wieku 30-40 lat, a tempo tego procesu znacznie przyspiesza po 60. roku życia? Kora czołowa (obszar odpowiedzialny za pamięć krótkotrwałą i myślenie strategiczne) oraz hipokamp (region mózgu odpowiedzialny za pamięć) kurczą się najbardziej. To stopniowe zmniejszanie się mózgu idzie w parze z powolnym, ale systematycznym spadkiem zdolności poznawczych. Zaczynamy zapominać więcej, trudniej jest nam znaleźć odpowiednie słowa, coraz częściej nie potrafimy przypisać imienia do twarzy.

Mózg to najcenniejszy organ, jaki posiadamy – definiuje naszą tożsamość, charakter i wspomnienia. Zdrowy styl życia, w tym suplementacja, może znacznie spowolnić proces degeneracji mózgu i zmniejszyć ryzyko choroby Alzheimera.

Jak możemy chronić nasz mózg? Jak zachować sprawność umysłową i pamięć na dłużej? Oto przewodnik oparty na najnowszych badaniach naukowych.

1. Zdrowa dieta dla mózgu

Mózg zużywa dziesięć razy więcej energii niż inne tkanki i potrzebuje dużych ilości składników odżywczych, by działać prawidłowo. Dlatego jest niezwykle wrażliwy na niezdrową dietę.

Najlepsze produkty dla mózgu:

  • Jagody (zwłaszcza niebieskie i czerwone) – zawierają antocyjanidyny, które chronią mózg przed uszkodzeniami. Borówki i truskawki dodatkowo dostarczają pterostilbenu i fisetyny, substancji spowalniających starzenie.
  • Zioła i przyprawy – oregano, rozmaryn, kurkuma, imbir, szałwia zmniejszają stan zapalny i chronią DNA przed uszkodzeniami.
  • Zielone warzywa liściaste – kapusta, jarmuż, szpinak, brokuły – zawierają kluczowe minerały i witaminy, a ich regularne spożywanie może sprawić, że twój mózg będzie nawet o 11 lat młodszy.
  • Kwasy tłuszczowe omega-3 – niezbędne dla zdrowia błon komórkowych mózgu, poprawiają metabolizm, redukują stan zapalny i zwiększają przepływ krwi.
  • Ciemna czekolada (min. 70% kakao) – zawiera flawonoidy poprawiające funkcjonowanie mózgu.
  • Oliwa z oliwek – działa przeciwzapalnie, a jej substancje czynne pomagają w redukcji szkodliwego nagromadzenia białek.
  • Herbata i kawa – mogą zmniejszać ryzyko Alzheimera i Parkinsona, poprawiając przepływ krwi do mózgu.
  • Ograniczenie cukru i skrobi – nadmiar cukru i produktów skrobiowych (np. pieczywa, ryżu, makaronu) prowadzi do stanów zapalnych i uszkodzeń neuronów.
  • Unikanie niezdrowych tłuszczów – tłuszcze trans z fast foodów i przetworzonej żywności są szkodliwe dla mózgu.
  • Ograniczenie alkoholu – nadmiar alkoholu działa neurotoksycznie i zwiększa ryzyko demencji.

2. Ćwiczenia fizyczne

Aktywność fizyczna to klucz do zdrowego mózgu. Regularne ćwiczenia:

  • zmniejszają ryzyko Alzheimera o ponad 45%,
  • poprawiają nastrój i redukują stres,
  • zwiększają dopływ tlenu i składników odżywczych do mózgu.

Nawet zwykły codzienny spacer ma znaczenie!

3. Monitorowanie zdrowia

Niektóre choroby, takie jak nadciśnienie, cukrzyca, miażdżyca czy przewlekłe stany zapalne, mogą przyspieszać rozwój demencji. Regularne badania i kontrola zdrowia są niezbędne, by zapobiec poważniejszym problemom.

4. Uważność na leki

Niektóre leki, szczególnie antyhistaminiki, leki nasenne i niektóre antydepresanty, mogą zwiększać ryzyko demencji. Warto skonsultować ich stosowanie z lekarzem.

5. Życie społeczne

Silne relacje społeczne mają ogromny wpływ na zdrowie mózgu. Samotność przyspiesza starzenie się mózgu i zwiększa ryzyko chorób neurodegeneracyjnych.

6. Relaks i redukcja stresu

Medytacja, joga i techniki oddechowe pomagają zmniejszyć stres, który negatywnie wpływa na mózg. Wysoki poziom kortyzolu (hormonu stresu) przyspiesza procesy neurodegeneracyjne.

7. Ochrona głowy

Urazy głowy, nawet te niewielkie, mogą zwiększać ryzyko demencji. Warto dbać o bezpieczeństwo podczas aktywności fizycznej i unikać ryzykownych sytuacji.

8. Wystarczająca ilość snu

Sen to czas regeneracji mózgu. Niedobór snu prowadzi do nagromadzenia toksyn i zwiększa ryzyko Alzheimera.

9. Suplementacja wspierająca mózg

Nawet najlepsza dieta może nie dostarczać wszystkich potrzebnych składników. Kluczowe suplementy dla mózgu to:

  • kompleks witamin z grupy B,
  • cynk,
  • selen,
  • witamina D,
  • jod,
  • kwasy omega-3.

10. Zdrowe jelita = zdrowy mózg

Bakterie jelitowe wpływają na funkcjonowanie mózgu. Dieta bogata w błonnik, fermentowane produkty i probiotyki poprawia pracę mózgu i chroni przed neurodegeneracją.

11. Trening mózgu

Mózg, podobnie jak mięśnie, wymaga treningu. Czytanie książek, rozwiązywanie łamigłówek, nauka nowych umiejętności czy gry strategiczne pomagają zachować sprawność umysłową.

12. Rzucenie palenia

Palenie uszkadza naczynia krwionośne mózgu i zwiększa ryzyko demencji oraz innych chorób neurodegeneracyjnych.

13. Pozytywne myślenie

Stres, depresja i negatywne nastawienie wpływają na zdrowie mózgu. Warto pielęgnować pozytywne myślenie, wdzięczność i dbać o zdrową psychikę.

14. Suplementy przeciwstarzeniowe

Oprócz podstawowej suplementacji, niektóre substancje mogą spowalniać procesy starzenia mózgu, np.:

  • resweratrol,
  • kurkumina,
  • fisetyna,
  • kwas alfa-liponowy.

Jak zmniejszyć ryzyko demencji i choroby Alzheimera?

Choroba Alzheimera i inne formy demencji nie są nieuniknione. Dzięki odpowiedniemu stylowi życia, zdrowej diecie, aktywności fizycznej i umysłowej, można znacząco zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia. Dbaj o mózg – to on definiuje, kim jesteś!